03 jan Met vallen en opstaan – De memoires van Jean Blaute

Ik kocht dit boek van Jean Blaute om 3 redenen. Binnen een maand start de Week van de Belgische muziek, een goed moment om je te verdiepen in een van de monumenten achter de schermen van die Belgische muziek. En in september starten Johan De Ryck en ik op Radio Lede met een nieuw seizoen van Zappamundo. Alle inspiratie is daarbij welkom. Bovendien is een boek waarbij ik nu ook weer niet al te hard hoef na te denken, altijd welkom in de Kerstperiode.

Een vierde reden is er niet, want tot de fans van autobiografieën kun je me absoluut niet rekenen.

Waarom Jean Blaute?

Ik leerde Jean Blaute kennen als het kleine guitige mannetje dat accordeon speelde in de videoclip van ‘Als je wint’ van Henny Vrienten en Herman Brood, en die op de plaat de verstaanbaarheid van Brood aanzienlijk verhoogde door vriendelijk zijn medeklinkers in te zingen. Een detail dat mij als 16-jarige al intrigeerde. Vandaag – 40 jaar later valt het vooral op bij hoe veel topplaten van topmuzikanten Blaute de afgelopen halve eeuw betrokken was.

Is dit dan een muziekboek?

Ja en neen. De hoofdstukken over de muzikale samenwerkingen en vooral over de jeugd van Jean Blaute fascineren mij enorm. Maar de auteur vertelt ook over zijn rollen op de radio en op TV bij De rechtvaardige rechters, De Bende van Wim en Tournée Générale. Onderwerpen die mij minder boeien, al is het maar omdat ik geen TV heb.

Daarnaast vertelt Blaute ook over de manier waarop hij met bepaalde problemen in zijn (privé)leven omging. De manier waarop laat mij eerder koud, al is dat vooral doordat die passages niet sterk genoeg geschreven zijn. Bizar, want Blaute heeft de afgelopen halve eeuw meer dan voldoende bewezen een taalvirtuoos te zijn.

Zijn jeugd

Het eerste gedeelte van het boek – dat zijn jeugd in Zottegem beschrijft – leest als een trein. Hoe fantastisch is het niet om op te kunnen groeien in de muziekwinkel van je ouders, waar zowel platen als instrumenten vlot over de toonbank gaan, en belangrijke artiesten om de haverklap binnenwandelen. Met ouders die niet te veel complimenten maken over de beslissingen van de jonge Jean, waar andere ouders beslist op de rem zouden staan. En Zottegem is een stad waar op verschillende plaatsen optredens worden georganiseerd waar Blaute onbekommerd naartoe kan en mag gaan.

Op jonge leeftijd speelt Blaute al in verschillende groepen. Doordat hij bij de bron zit doet hij dat meermaals op instrumenten die anderen niet bezitten, en samen met muzikanten die voor anderen onbereikbaar zijn. Ik kan alleszins wel een paar straffe muzikanten opnoemen die op hun 16e niet met Toots Thielemans konden jammen.

De producer

De lijst van platen waar Blaute bij betrokken was, is immens en ongelooflijk kwalitatief. De details van een aantal van die opnames zijn voor muzikanten boeiend, maar voor andere lezers waarschijnlijk een pak minder. Voor mij was het een plezier om samen met de schrijver te kunnen terugkeren naar de opnames van Rozane, van Wim De Craene, De Roos van Ann Christie, Meisjes van Raymond en I’m not an addict van K’s Choice, om maar die paar te noemen.

De zelfstandige

Zoals Blaute zelf beschrijft in de inleiding, worden bekende muzikanten zelden zo rijk als wij – het publiek – denken op basis van hun bekendheid. Zelfs gewoon (over)leven is niet altijd evident.

Wij kunnen hen – en dan zeker de gepensioneerden zoals Jean Blaute – daarbij steunen. Door hun nummers te streamen (wat fracties van centen oplevert), door hun platen en opnames te kopen (waar ze een pak meer aan hebben) en door hun boeken te kopen, zelfs al zijn het geen meesterwerken, maar gewoon onderhoudende schrijfsels met vooral een sentimentele waarde.

En Met vallen en opstaan opent deuren, vele deuren. Deuren naar opnames die ik volgend jaar allemaal wil (her)beluisteren, tijdens De Week van de Belgische Muziek, Misschien zelfs in Zappamundo, en anders gewoon in mijn luie zetel, die volgend jaar ook meer aandacht verdient.